martes, 5 de octubre de 2010

Mitekua tsintskuaeri.
III Domimbu Paskuaeri. +Mons. Enrique Díaz Díaz
Obispo Aux. Diócesis de San Cristóbal de Las Casas. Traducción: P´urhepecha



Ima nitamakuaru, Jesúsï xarhakuaspti menderu discípuluechani uanamukuni japindaaru Tibediadesïri.
Isï xarhakuaspti: majkani jarhasptiks Simóni Pétu, Tomásï (takuinde arhikata), Natanaeli (Caná Galilea anapu), uajpaecha Zebedeoeri ka maruteru discípuluecha. Simoni Pétu arhíspti: "Nirhasïnga uarhuni". Tsïma kurakusptiks: "juchastu niuaka t´unguni". Uérhasptiks ka karhamasptiks tepariiru, peru ima churhikua noks ma ambe jupiasptiks.
Ambamandeni jarhaspti ia, eki Jesúsï xarharapka uanamukuaaru, peru discípuluecha noks mitentaspti, Jesúsï arhiaspti; "Tatakaecha, ¿jupiaskijtsi ma ambe?" Tsïma mokukuntasptiks: "Nombe", Jimajkani ima arhiaspti: "k´uanimantee uarhúkuani jurijkamakuaru tepariri ka exeantaakajtsï kurhuchaechani". Isï usïptiks, ka jimajkani noteruks usïrhaampti p´imantani uarhúkuani jimboki uanekua kurhuchaechani jupiapka.
Jimajkani discípulu imangui xani uekaamka Jesúsï arhispti Pétuni: "Achaati jindesti". Eki Simoni Pétu kurantipka eski Achaati jindeepka, jukantaspti xukuparakua, jimboki p´iraspka, ka k´uanimespti itsïru. Maruteru discípuluecha niarasptiks tepariiru, korokuparini uarhúkuani kurhuchaechanguni, noks iauani jarhasptiuanamukuaru iumu ekuatse metruecha.
Ekiks xani kokani andantapka, exesptiks chpiri ukata ma kurhucha uirijpakata ka kurinda. Jesúsï arhíaspti: " juachue maruteru kurhuchaechani tsïmangui iasï jupiaka". Jimajkani Simoni Pétu jatantaspti teparini ka antsikuntasti uarukuani uanamukuaru, uinirini k´erati kurhuchaechanguni. Jindeesptiks iumu tsimani akuatse tembeni ka tanimu, eska xani uanepkaks, no karukurispti uarukua. Jimajkani Jesúsï arhíaspti: "Jue t´ireni". Ka no ma discípuluecha uekasïramptiks k´uramarini: ¿Nerhi jindeeski?; jimboki mitesptiks eski Achaati jindeepka, Jesúsï andarieraspti, p´íkuspti kurinda ka intsaspti kurhuchastu. Arhí jindeespti tanimuekuaru eki Jesúsï xarhakuapka discípuluechani tatsekua eki tsintapka uarhiriecharu.
Tatsekua ekiks k´amarutapkia t´ireni k´uramarispti Jesúsï Simon Pétuni: "Simoni, uajpa Juanueri, ¿Uekasïnde jindeeni sanderu eski tsïma? Ima mokukuspti: "Jo, Achaati, t´u miteska eski jikeni uekkasïnga". Jesúsï arhíspti: "exea juchiiti karhichiechani". Tsimani jimbo k´uramarispti: "Juanueri uajpa, ¿uekasïnde jindeeni? Ima mokukuspti: "Jo, Achaati, t´u miteska eski jikeni uekasïnga". "exea juchiiti karhichiechani". Tanimu jimbo k´uramarispti: ""Simoni, uajpa Juanueri, ¿Uekasïnde jindeeni?" Pétu isku k´amambatseraspti eki Jesúsï menderu k´uramaripka eski uekaampka: "Achaati, t´u iamindu miteska; t´u sesi jimbo miteska eski jikeni uekasïnga". Jesúsï arhíspti: "exea juchiiti karhichiechani. Jikeni arhíaka: eki t´u tumbi jindeepka, t´u jandiojku exekuariamka xukuparakuani ka nirhasïrampkari iapuru isï, ka ekiri t´arepiaka, jajkiechani p írakuauaka ka materueni exeati ka paatikeni naninterku jininguiri t´u uekaaka nirhani". Isí arhíspti jimboki uekasïrampti eianguni naamangui imaeri uarikuanguni sesi arhíjpakupiringaTata Diosïni. Tatsekua arhíspt: "Chuxarhini". (Jn. 21, 1-19).
"Santa muerte".
Ma uarhiiti jindeni andareeraspti ka k´uranguarespti ambe jindeski " Santa Muerte" . Imaeri k´umanchikuaru seskueni inchasti arhí uandatsekua, ikichakuanguni. Utasï no usïndi kuranguntani na jimbosï iameri achaati jima incha inde jimbani uandatsekuaru ka no usïndi kurangukuani maruteru k´uiripuechani tsïmangui pambejka. No uekasïndi jakajkuni eski ma k´uiripu jakajkukuaka "Ma k´uiripuni indengui uarika iontki isï ka indengui no minarikuka" Uandatsekuarekua tsïmangui isï xararajka eski jakajkukua sesi jindeeska, peru jimajkani p´imarijka k´uiripuni para no sesi irekani, k´uiripu no usïndi kuranguntani andisï isï arhijajki. Imá uarhiiti sesi jakajkuntasti ia eslki no jindeeka Tata Diosïri irekakua, sino eki jindeeka, uarhikua ka sïpajperakua, indengui no sesi pajka jakajkukuani ka isï anchikuarisïnga Tata Kristunguni undakuanguni. "Isï jarastiks uanekua no ambakitiecha uandatsekuarikuecha tsïmangui jucha mintsitaaru jaka ka noksï intspejka tsïpekua", Isï k´amarutasïndi arhíparini.
Sanderu iauani eski no sesi ukuarikua.
Isï xarharasïndi eski no sesi jakajkukua eki arhí parhajpeni uanekua ambe sesi ukataecha jauaka, tsïmangui religioniecha no sesi uandatseajka, kan oks ambakesti soloks jurasïndi para juchansïni tsïjpani jjuchaari sesi jakajkukuani cristiana arhíkata. "Santa Muerte", uanekua isïku ambe ikichakua ukata tsïmangui uraajkaks jindestiks jimbani uandatsekuaeri, ikichakua usïndiks k´uirhipuni. Uandakua karhakata iasï anapu pasïdijtsini jirinantani Jesúsïni eski ma k´eri tsakkapu imangui uaxataaka juchaari jakajkukuani ka juchari eropekuani. Imajkusï uaati intspeni sesi irekakuani mandani k´uiripuni. Jindeesti no sesi terekuarekua eki jurajkujkasï arhíni "Nombre" ka tiritirpaxentajkaks uanekua ambe ikichakua jasï paraki juchansïni sesi exeaka, eki jucha jatsika indeni nombre indengui jindeeka jjuchaari uinapekua. Jimboki Kristu jindeeuati juchaari tsipekua, Apocalipsis karhakata (5, 11-149 juachisïndijtsini Jesúsïni eski k´eri ambe Tata Diosïo anapu ka pirekujkaksï karichi tsintskata: "k´eri ambe jindeesti karichi, indengui uinapekua p´ika ka iamindu sesi jakajkukuani". Evangelioeri uandakua, arhíntasïndi eski, ma churekua tatsekua eki no ma ambe kurhucha jupinapka, Pétu ka maruteru pantpiriecha, eki Jesúsï axaapka, menderu uarhukua k´uanimantani p´imantasïndiks uanenkua kurhuchaechani. Iasï Kristu, tsipeti ka tsintskata, xarharachisïndi juchansïni eski majku xanarhi. Iontki isï iskuks jamaspkaks, juchaari uinapekkuani jakajkukuspkas, ka no sesi nitamakuarespkaks churekuaru ¿andisï no andareerajkiks Jesúsïni, juchaari eropekuani? Arhí jandu tsintskuaeri, Kristu xarharachisïndijtsini eski majku k´uirhipu indengui juchansïni juachijka sesi k´eri ukua.
Mitekua tsintskuaeri.
Tsimajkani terujkani arhí karakataeri sesi ambakiti xarharasïndi: Ekiks xani kokani andantapkia, exesptiks chpiri ukata ma kurhucha uirijpakata ka kurinda". Jindeesti Jesúsï k´uirhipu indengui intskujka kanekua erhanarikua t´irekuani ka uekajka imaecheri p´ishpiriechanguni t´ireni. Uaxakantani k ama chpirini uiripandani, t´irentani kurinda ka kurhuchani, jindesti kunguarikua ka sesi irekakua k´uiripueri ka isï ijchakurasïndi iamindu k´uiripuechani. Jesúsï t´irekua ukuasti dsicípuluechani isï puakuantasïndi eki tsïma jurharkupka eki uandikunapka ka isï ikiatpenapkaks. No ma uinamarikua, soloks t´irespti kurinda ka kurhucha imangui iamindu ambe no sesi a,mbe mirhikunajka. Jimboki t´irekua ka kunguarikua jindesstiks sesi irekakuaru iamindu k´uirhipuchaeri, jimbosï Jesúsï, Tata Diosïri exerpiri, t´irekuaecharu mitetarasïndijtsini naxani k´eri jindeeka Tata Diosïri irekakua. Isï jindeesti Jesúsï tsintskata, exentasïndi k´uiripuni, petaasïndi iammindu ambe no sesi ukuaechani ambarati mindaechanguni. Isï jindeepirindi iaminduecha tsïmangui tsintskatani exeka: intspeni no sesi p´ikuarerakuani ka k´arimakua tsïmaecheri tsïmangui no ma ambe jatsika, petaarutani iamindu no sesi irekaku ka indeni no sesi p´ikuarerakuani mojtakuni sesi ambakiti uandakuanguni iaminduechaeri. Mitekua tsintskuaeri uirindaparini ma chpirini, arhukuparini uandakua ka kurinda, mimechanguni. ¿Isï jindeski juchaari mitekua tsintskuaeri?
¿Jindeni uekasïndi?
Jorhepekua chpiriiri ka tatsekua ekiks t´irepka ia ukuaresïndi uandanantani iamindu ambe k´amanarintskuaechani: "Simoni, uajpa JJuanueri, ¿uekasïnde jindeeni sanderu eskki tsïma? ¿No jakajkukusïni Jesúsïri Pétueri uejpekuani? ¿ Jindeeski ma jiuakuarikua jimboki Pétu uandapka eski no minarikupka? K´uramarikua Jesúsïri sanderu jukaparasti. No jindeesti ma jiuakuarekua, no sanderu k´eri ambe jukaparasti tatsekua ekiks sesi t´irentapka, imaeri k´uramarikua sanderu iauani nirhasïndi: uejpekuaeri irekakua. Jimajkani t´arhepitiecha profetaecha niarapani Juanu el Bautista mentku isï arhiasïndi eski Tata Diosïri uejpekua jatsika k´eri ambe uejpekua k´uripueri: "Exea juchiiti karichiechani" No arhísïndi Jesúsï no sesi nitamakuaru ima jimbo, no arhisïndi eski onakuariaka, sinoki uekasïndi uandani eski Jesúsï uekasïnga sesi exejpenakua ka exeantani karichiechani.. Isï eski Jesúsï ambakiti karichi eranguti, imangui uekaaka jindeeuati karichi eranguti indengui uekaaka tsipekua intskuani karichiechani ka tsïmaechambu isï uaríni. Noksï usdönga kuranguntanoi jucha kristianuecha ekiks jurarkujkaks juchaari jakajkukuani sani ma uandatsekuarikuanguni,, ka materu no ma ambe ukua. Chuxani Kristuni jindeesti uekani ka uni exeantani karichiechani, tsïmangui no ambe jatsika ka no ma ambe jindeeka. Kuajpiani iamindu ambeeri ka iamindu no ambakiti k´arimakua chkuandirari. Anchikuarini parakiks jatsiaka tsipekua.
Mindaecha tsintskataeri
Ambakiti Kristianu no uati isïku jarhani eki xani kanekua ambe uetarijka juchaari iretaaru. Jindeeuati ma kristianu indengui sesi irekantaaka, indengui jirinantaaka sesekua, ambakiti juramukua ka ambakiti p´imaskua. Uejpekua Kristueri exenasïdi ekki ambakiti uejpekua k´uiripu jatsijka. Iasï juchansïntu k´uramariati tanimuekuaru k´uramariatijtsïni eski jo uekajkasï. Erhatsentee juchaari mokukuani ka exekuarentee juchaari ukataaechani ka juchaari uejpekua para intsaani juchaari k´uiripuni, ka sanderu tsïmangui kanekua uetarinchajka. Jimajkkani uaakaks arhíni Jesúsïni: "Achaati, t´u iamindu miteska; t´u sesi jimbo miteska eski jikeni uekasïnga". Juchaari mokukua uetarisïndi eski jucha uaaka eski na Evangelio arhintajka juchaari sesi irekakuaru. Evangelio Jesúsïri kuraakuaresïndi sesi ukuani. Jimbosï iasï jarhhasti ma k´uranguarikua indengui jucha mokuntaaka juchaari tsipekuanguni: ¿Nasï anchikuarejki juchiiti uejjpekua ka juchiiti jakajkukua Jesúsï jimbo, pauani ka pauani, iretaru, uachikuaru, ka jurhamukuaru? Jue exentani Jesúsïni tsintskata ka p´ikuareree eki jjuchaanguni jaka iasï tanimu mindaecharu: 1° kajtantasïndijtsini juchaari no sesi ukuaechani; 2° intskusíndijtsini t´irekua ka jorhendasïndijtsini eski ma kurinda ka kurhucha etsakukata intspesïndi tsipekkuuani ka uinaperantasïndi iretani; ka 3° Arhintasïndi eski imaeri uejpekua niaraka uejpekuaru jjuchaari uachiechanguni. Imaeri kuranguarikua isï pakarasïndi kuraakuareni juchari mintsitaaru ka juchari kutsikuechaaru: "Uekasïnde jindeeni sanderu eski tsïma?".
Achaati, t´u t´unguiri juchansïni espíritu intskuntaka eki juchansïni intskuntaka taatekuani, intskujtsïni sesekiua, tsipekuanguni ka erhokaparini Tata Diosïri irekakuani ka patsantani jurhiatekuani eki jucha isï tsïntaaka. Ka isïsti ia

No hay comentarios:

Publicar un comentario