periodicociudadrealhoy

YEJTYALTAK
TSI PÄSÄ IBÄ LAK YUM TYI PEJTYELEL TYEJKLUM


+Mons. Enrique Díaz Díaz
Obispo Auxiliar
Diócesis de San Cristóbal de Las Casas


Che´ bä tsi´ yila pañimil Jesús ya´tyi Belén tyi Judá, che´ bä yumäl jiñi Herodes, awilan, tsa´tyiliytob tyi Jerusalén wiñikob año´bä kabäl i ña´täbal ch´oyolo´ bä tyi pasibal k´iñ.
Tsi yäläyob: ¿Baki añ i yum judiojob tsa´bä i yila pañimil? Come tsaj k´ele lojoñ i yek´ tyi pasibal k´iñ. Tsa´tyiliyoñ lojoñ cha´añ mik ch´ujutiesañ y lojoñ, che´ob. Jiñi yumäl Herodes che´bä tsi´ yubi, tsi´mele I pusik´al, yik´oty pejtyelel wiñikob x´ixikob tyi Jerusalen.
Jiñi Herodes che´bä tsi´tyempayob pejtyelel ñuk bä motyomajob yik´oty sts´ijbayajob cha´an wiñikob, tsi k´ajtyibeyob baki mi kaj I yilañ pañimil jiñi Cristo.
Jiñi tsi´ jak´beyob: ya tyi Belén tyi Judea, che´ob. Kome che´ ts´ijbubil I cha´añ x´alt´yañ. Mi yäl: jixku jatyetla añety bä la tyi Belén ya´ tyi´lumal Judá, mach yoke ch´o´ch´o´ketyikla tyi´ tyojlel I yumob Judá. Kome tyi la´ tyojlel mi´ kaj tyi lok´el juñtyikil yumäl mä´bä kaj i käñtyañ Israelob k cha´año´ bä.Che´ ts´ijbubil.
Jiñi Herodes mukul jach tsi´ päyüyob tyilel jiñi wikob año´ bä kabäl ña´täbal. Tsi´ k´ajtyibeyob jiñtyo tsi´ ñatya baki ora tsa´ tsi´ktyiyi jiñi ek´.
Tsi´ chokoyob majlel tyi Belén. Tsi´ yälä: kukula. Wersa sajkañla jiñi aläl. Che´ mi yujtyel la´ tyaj yom mi la´ cha´ tyilel la´ subeñoñ cha´añ mik majlel k ch´ujutyesañ ja´el, che´eñ Herodes.
Che´ bä tsa´ ujtyi i yubiyob i t´yañ yumäl tsa´maliyob. Awilan, jiñi ek´ tsa´bä i k´eleyob tyi´ pasibal k´iñ tsi´ch´ale xumbal majlel tyi wutyob. Tsi´küyä i xämbal ek´ ya´ tyi´chañelal ba´añ jiñi aläl. Che´ bä tsi´k´eleyob jiñi ek´ k´ax tyijikñajax i pusik´al tsi´ yubiyob.
Che´ bä tsa´kaji i yochelob tyi otyoty, tsi´ k´eleyob aläl yik´oty María i ña´. Tsi ñokchokoyob i bä. Tsi´ch´ujutyesayob. Tsi´jamäyob kaxatye´. Tsi´yäk´eyob i majtyañ, oro, yikóty xojokña bä pom, yikóty mirra.
Subebilobix jiñi wiñikob tyi´ ñajal cha´añ ma´añik mi´ chäm ñumelob ba´añ Herodes, tsa´ sujtyiyob majlel tyi´ lumal tyi yambä bij.
MACH BÄ AÑIK YEJTYAL
Ma´añik tsi wis ña´tyayob chuki mi kajel tyi ujtyel. Tsi loñ ña´tyayob I tyoj esañ jiñi bij bulultyakbä muk bä iñumel tyi chajp´ejl tyejklum. Tsi wejtyuyob ji´ ya tyi bij cha´añ mi´ tyejchob jiñi e´tyel tsi käyäyob cha´pe´ejl uxpejl k´in cha´añ mi cha techob jiñi e´tyel pero ma´añik yejtyal ! Jiñi iikbä ji´tsi mäkä jiñi raya am bä tyi tyi´ jiñi ikyoch´anbä, jaal yik´oty tyokal tsi laj mäkäyob. Che jiñi carrotyak mach tsajalix mi yo´chelob tsa´yajlityak, tsi jatsäyob ibä tsa´ lok´iyob ba´jaxäl jiñi bij. Tsa´ chämi juntyikil,ka´bäl tsa lojwiyob tsa laj sajtyityak ichu´bäañob.Tsi lon päk´äyob cha´añ ajñel woli majlel , cha´añ mach weñik woli iñijkañob,perto che weñ mi lak ña´tyañ laj kujil cha´añ tyi bij yik´oty tyi lak tyojlel ,wokol mi lak cha´len xämbal tyi koleñ bij. Mach laj kujilik baki woli lak majlel, mach muk´ijk lak tya laj k´el jiñi bäbäk´eñbä, mi mukik lak mejlel tyi majlel tyi tyo ya tyi bij.
Che´ ma´añik iyejtyal ma´añik mi lak mejlel tyi xämbal
TSA´PÄSLE
Ankese mi lak lon melben yejtyal jiñi k´iñijel che´ tyi wäkp´ejl tsik che´tyi Enero, pero mi cha´lentyel tyi celebrar che tyi ñaxambá Rominku tyi jab. Tsaix laj kubi jiñi tyañ lak yum muk bä ipäsbeñonla yik´oty ka´bäl yejtyal cha´añ wääch añ laj kik´oty lak yum tyi lak tyojlel.Kajbäl mi´yäjlel cha´añ jump´ejl kolem ek´ yäñälbä yik´oty kojachbä, o jiñi juñmuch´ ek´ tsa bá ik´eleyob jiñi añobä iña´tyibal tyi pasibal k´iñ. Pero mas ñuk ik´äñibal jiñi mu´bä isubeñoñla jiñi San Mateo . tyoj sujbilix jiñi k´ajk tyi tyojlel jiñi israelob,cha´an tyi yojlil ik´yoch´añbä woli tyi xämbal yik´oty woli ipijtyäntyel jiñi k´ajk cha´añ I säjklel jhiñi bij. Tsaix juli tyi lak tyolel jiñi Mesias che´ bajche´jiñi kájk tsa bä I yäpä jiñi ik´yoch´anbä , pero wale, ili k´iñijel woli tyilel ijambeñonla jiñi bij yik´oty woli I julel jiñi jesus, jiñi Emanuel( Dios laj kik´oty) ma´añik mij mäkbeñonla jiñi bij kome mi´ yäk´eñonla isäklel yik´oty i kuxtyälel wiñikob mach yäläyik lak pächälel , lak ty´añ,lak ña´tyibal. Majlem jiñi isujmlel ili k´iñijeltyak kome mach kojikjach jiñi I säklel yik´otyäch tyi jajmel jiñi bij cha´añ jiñi tyejklumtyak wale mi´ yäk´eñoñla weñ bä lak ña´tyibal kome wäle woli lak xäñ tyi ik´yoch´añbä bajñel laj kom lak cha´añbä. Mach I sujmik loñ yälal,pero joñoñla woli lak bajñel ñup´ lak pusik´al cha´añ tyi yañobä.
JUMPE´JL EK´ MUK BÄ ISUB
Che´ bajche´tsi yälä jiñi San Mateo mik jamel jumpejl ityij che´bajche tsi mele jiñi I yaj e´tyelob muk bä isajkañob Jesus. Tyi yejtyal jump´ejl ek´ yik´oty tyi muläntyel cha´añ mi laj säklañ,k´äläl tyi tyajol jiñi aläl tyi k´äb iña´ ñajty jiñi bij,ma´añik iyujtyibal, tsäts ,ka´bäl mach bä añik mi´ ña´tyäntyel, ñäch´äl, ikyoch´añ ka´bäl chuki mi´tyilel. Añ tyajol jiñi ek´ mach weñ tsikilik o juñyajlel mi´ sajtyel. Mi k´ajtyiñtyel ya´ ba mach yomik I mi lak tyaj weñ bä i jak´bal. Jump´ejl tsäts bä bij yom lak p´ätyälel, jump´ejl lak pusik´al. Jiñi ek´ che´tsa´ujtyi tyi tyojmel yik´oty iñäch´tyälel lak pusik´al, ma´añik mi lak ch´ämbeñ isujm ya´ tyo mi´ päs ibä tyi yujtyibal. Ye´tyelob jiñi iyaj e´tyelob lak yum ñaxam yom I k´elbeñob I sujmleltyi pañämil che´ bajche´tsi yälä Jesus tyi wiil mach yomik mi´ ñajätyesañ jiñi yejtyal añkese mi tyilel ka´bäl wokol yom tsäts mi yajñel yikóty ityejklum melbilbä bajche´ juñtyikil aläl k´uñ bä ibäk´tyal pero mi tyech ch´ojyel jiñi weñ ñukbä. Jiñi isäkläntyel kabäl chukin yom mi laj käy.Wäle tyi ili k´iñ wokol mi lak tyaj laj kel isujmlel mi laj käk´lak bä tyi wäyel cha´añ chuki mi lak mulañ tyi lak bajñel.Tyi säkläñtyel jiñi ek´mi subeñoñla laj käk´ lak bä , lak pätyälel cha´añ ma´añik mi laj yajlel che ma´añik woli ixäñ . Cha´añ tyi jiñi xñopty´añob chäñ tsäbäljach jiñi ek´woli I k´elob, jiñäch yejtyal cha´añ mi lak ch´ojyel, cha´añ mi päsbeñonla yik´oty mi´päyoñla majlel lak tyaj jiñi Mesias aläl. Che´ ma´añik I yejtyal jiñi lak pijtyajya,laj kuxbiya, jiñi xyaj e´tyel mi´sajtyel yik´oty mi yajlel che´mi tyaj wokol. Pero joñoñla añ laj kik´oty jiñi ek´.
JUMP´EJL EK´ MUK BÄ IPÄS ISÄKLEL
Weñ jiñi muk´bä ipäs jiñi ek´:jiñi año´bä iña´tyibal tyilemobä tyi ñajtyäl tsi jambeyob iña´tyibal, jiñi Herodes ya´tyi buchlib yik´oty I yaj e´tyelob, läk´älbä chumulob tsa I cha´leyob bäk´eñ . jiñäch jiñi aläl ñajty bä tyilem cha´añ mi yochel tyi lak tyojlel mi päsbeñonla I säklel yik´oty I tyijikñäyel jiñi wolibä isäklañob, Yik´oty jiñi aläl jiñäch mek bä yäk´ ch´ijiyemlel cha´añ jiñi weñ bä chumulob. Cristo jiñäch muk bä I käñ lak ña´tyibal yik´oty chuki mi lak mulañtyak. Che wäañ jiñi Dios tyi tyojlel jiñi k´uñobä mi´chämbeñob isujm cha´añ bäbäk´eñ. Jiñi ik´uxbiya lak yum tsa´sujtyi tyi aläl kome najiyemix jiñi k´uxbiya chumulonlan tyi tsäytsäyñäyel lak pusik´al. Ñajäyemix isujmlel jiñi alä Dios mi tyilel I k´ajtyesäbeñonla cha´añ ya´ käyilonla tyi jiñi ek´ , cha´añ ñi lak tya´ yom bäxoñla tyi xäñol mi laj käy jiñi lak wenlel yom mi lak chaleñ majlel xämbal.
JUMP´EJL EK´ MUK´BÄ IJAM BIJ
Isujmlel jiñäch itsiktyesäntyel ikäk´al Cristo tyi pejtyelel wiñikob, yikóty ja´el jiñäch muk bä I yik´eñoñla lak ña´tyañ. Jiñi jumpéjl ek´ muk bä tyilel I tyojesañ pejtyelel wokol , tyi lak ty´añ , tyi wiñik weñ chumulbä mu´bä iñup´beñob bij jiñi ñajty bä ch´oyolob yikóty mu´bä ik´elob tyi xtsánsa jiñi ñajty bä tytilemob, yik´óty tsa´ bä mi k´elob jiñi parte bä mi I ñajtyañ. Jiñi ek´jiñäch isujbentyelob jiñi xñoptyáñob wale cha´añ mi´cha´leñob xämbal, cha´añ mi´jamob majlel bij, cha´añ mi komol k´äñob jiñi k´äk´al jiñi xkoltyaya yik´oty pejtyelel chubä anal yik´oty laj kermañujob.
KYum Dios cha´añ ili jump´ejl k´iñ tsañ wäk´ä tyi käjñel tyi pejtyelel atyejklum, tsi yila pañämil a walobil, ak´eñoñlojoñ sajkañ jiñi I bijlel jiñi ek´ cha´añ mi mejlel mel lojoñ bä che´ bajche kerañlojoñ kbä.