Lengua Materna

MI´ CH´ÄMONLA O MI CHOKONLA CHÄMP´E
+Mons. Enrique Díaz Díaz.
Obispo Aux. Diócesis de San Cristóbal de Las Casas.


Traductor: Pbro. Esteban.

Jesús tsa´ kaji i subeñob: ts´äktyiyemix wale I ts´ijbujel Dios , tsa´ bä la´ wubi, che´en. Tyi pejtyelelob uts´at tsi´ tyajayob tyi t´yiañ Jesús. Tsa´ tyoj sajtyiyob I pusik´al cha´añ uts´at I t´yañ Jesús. Tsi´ yäläb: ¿Mach ba jiñik I yalobil José? Che´ob. Jesús tsi´ subeyob: isujm mi kaj la´ subeñoñ jiñi t´yiañ mu´ bä I k´äñob tyi lajiya: Sts´äkaya, ts´äkañ a bä , che´eñ. Mi kaj la´ subeñoñ k mel wä´ tik lumal chuki tsak mele ya´ tyi Kapernaun che´ bajche´ tsa´ix la´ wubi che´eñ. Jesús tsi´ yälä ja´el: tyi isujmmik subeñetla, ma´añik x´altyañ mu bä I k´ejlel tyi ñuk tyi lumal. Tyi isujm mik subeñetla añ kabäl meba´ x´ixikob tyi Israel tyi´k´iñilel Elías che´weñ jamäl panimil ojlil I chämp´ejl jab, che´bä tsa´ tyili kabäl wi´ñal tyi pejtyelel lum . ma´añik tsa´ chojki majlel Elías ba´añob. Tsa´ jach chojki majlel tyi Sarepta ya´ tyi Sidón ba´añ juñtyikil meba´ x´ixik. Añ ja´el kabäl israelobaño´bä leko bä I tsoy che´ tyi´ yorajlel jiñi x´altyañ Eliseo. Ma´añik majki tsa´ lajmesäñtyi, jiñi jach Naaman, choyol bä tyi Siria. Che´ tsi´ yälä Jesús . Che´bä tsi´ yubiyob ili t´yiañ, tsa´ laj kajiyob tyi mich´ajel ya´ tyi sinagoga. Tsa´ wa´leyob.Tsi´ päyäyob lok´el Jesús tyi´ tyi´ tejklum wa´chokobil bä tyi wits.Tsi´ päyäyob majlel bä jämäl wits cha´añ mi´ xit chokob chokob jubel. Jesús tsa´ ñumi tyi ojlil ba´ añob. Tsa´ majli Mi ch´ämonla
But´ul ti ts´uben, lujbob yikot it bu´lichob yik´oty bäbäke´enbä ticwal,tsa c´otiyonlojon ti tejclum.

Uxpejl ora tic xambal ya´ ti mucul bä bij ya´ ti mateel tsa ujti wocol i com to lojon ctaj lojon cpätälel.komto lojon ktijikñesan lojon k bä yik´otob ux tikil subt´añob, tsa kñata lojon kmajlel k´ux lojon kwaj ya´ ti tejchi´bal tejklum tsa´ktsololojon k bä ti w´ete´, yikot xäñäb lojon bibibä, yik´ot kpixol lojon an i ts´u benlel yik´ot kwiñal lojon.Che woli i läktiäyel tyilel xtsolwaj, che´ jiñi tsa´ bä k´ajty lojon k waj tsi´ kisin subeyonlojon: Ñusabeñon, wuñikob woly ksubentel chaan maanik mi mejlel ktsolbeñetla.
Maanik woli kñatian lojon. Ya´ ba´mi lak kochel majlel an jumpelj i tsibal mu bä i yäl mi mu kä i chämonla i mi´ subeñoñob can jatetla maanik chämetla.Mich´olonjon yik´ot ch´ijiyemolonjon.An kabäl ajñibal ba an mi mejlel i chämonla, mi yälob cha an mi chokonla lok´el.
I CHAJPÄNTIEL I T´AN LAK YUM Mi lak´ cha k´el jiñi wen t´an tsaix bä lak k´ele ti domingo i baki tsa´ laj käyä: wale tsaix tsactiyi ili i tsibujel chujulbä jun tsaix bä la´ wubi´ i t´an jesus la´ tsi tiyik
t´an isaias. Orajach mi´ päsbeñonla I melbal lak piä lob:kabäl tijikñäyel kome añ juntikil lak piäl ya jach bä ch´oyol ya ti i lumal mi´ sub ili t´an i tsi subu´ ti säklel. Mi kelbeñob i ñatibal i mi laj subeñob i ñusak´in . che´ ujtetoj mi tejchel i kajtibeñob majki jiñi jesus . Che´ woli lak cubin woli ti ajlel ti went´an cha´an xtsäcaya mu´ bä yikot xalt´an mach bä añik mi´ch´ajmel che´ Woli I ñäch t´antel i lajintel me´ba´ ixich´ tilembä ti sarepta, yik´ok tilembä ti sirio an bä i takin. Yik´ot xtsoiajel naaman i pusik´al mi´ bujtel ti mich´ajel i mi´ ñat´an i tsänsan. ¿ chuki mi´ mejlel i kextaben i pusik´al? Tajol woli bä i ñächtiabeñob ma añik tsi mulabeyob i t´an lak yum ti tojlel jiñi utsobä o tiajolmi´ mulanob bajche´ p´ump´uñobä bajche´ me´ba´ ixich´ o mi wocol ak´en juntikil kaxlan wen an bä i tak´in mach bä anik mi´ k´ajtiben i chubä an. An chubä an chubä tyi lak yum mach bä muk´ik lak wen ñat´an bache´ an i ñatial yik´ot i käñäyobä I yom I chokob lok´el:Mach´kämbiletik. Mi mejlel I päs ili xñächtia t´añob jump´ejl I melbal cha´an mi´ päs:Mi´ mulan i nächt´an utsa´ bä t´an cha´an I kuxtälel ma añik mi´ ch´ajmel cha´an mi´mel ti pañimil.
Che´ ti yorajlel ,ma añik mi´ ja´bentel.
CHA´AN K´UXBÄ T´AN.
Ti subentel mi´ ja´beñob I t´anob cha´an xalt´anob ti junlajalob jinäch I koltäntielt tijikñayob ma anik wokol ma anik mi mulañob I kest´an i ñatibal, che´ mi lak mulañob I k´extian I ñatibal, che mi lak k´extian an kabäl wokol, mach bä muk´ik I mejlel I tiaj. Ti pejtelel pañimil junlajalob chaan mi kextäl I mi´ säklan I tijikñäyel mach komik ktchlojon ti´ tojlel lojon.Tsi techbe i sub´ajel chaan I yejtial y pätälel mi´ päs wokol cha´an jiñi mu´ bä I ch´ämob.
Me´ ba´ ixich´ mi´ yubin wocol cha´an chuki mi´ k´ux mi´ tsita toxben Elias ;jiñi xtsoyajel, che ñuk i yetiel, mach ch´ämbilik yom mi´ pokibäl ti Jordan,jiñi ch´och´okbä ja´ mach bä känbilik I sujmlel p´ump´unlel yik´ot a´lentieli cha´an . I lajintiel jesus mi pästäl i yejtial cha´an mi´ kextian lak pusik´al yik´ot jumpejl muk´ bä a tian, i ye´tyl lak yum ma´ añik mi´, jubel tyilel ti panchan.Tsa´bäiyälä tilel jesus,ts´ijibä yiañ,I jabilel tijikñiyel, yik´ot jump´ejl t´an wen bä mu´ bä I yik´ok I wok´ol ti k´extiyel i t´an.Jiñi I lajintel i yejtal i p´ätilel mu´bä i ñat´an ti orajach mi´ kextiyel I wen ch´och´okbä:Elias tsi´ kotya juntikil me´ba´ xixich.Eliseo tsi´ tsi´ca kojach juntikil xtsoyajel muk´äch lajal tsi´ meleyob juntikil lak piäl mi´ k´el koltyaya lak yum.

Che´ äch mi´ mejlel I yumäntyel lak yum.MI CHOKO LOK´EL JESUSJesús tsi´ ñaxan tsa´ käyinti yik´ot tsa´ wen k´ejli´ ti ora jach tsa´ kextyiyi ti jumpe´j. wokol yik´ot mach wen kelbilik ya´ ti i lumal t´ajol mi lak taje´ lajal in la ti pañimil.P´etyelel xñopt´añob yik´ot mach bä xñopt´añobik mik mulañ lojon k´el Jesús, cha´an i ñatibal yik´ot i käntyesa yik´ot ba´che mi´ chumtäl che´ jiñi mach yomik i yäl cha´an chämbil lak melbal ti jujump´ejl k´in.Mi´ chok lojol lok´el i la ti pañimil ket´elYik´ot tik´ojel che´ mi lak lajiñob i bä yik´ot lak kermañujob.Mi´ mejlel i päs i bä ti ñuk ya ti cruz ti lak tyempabä mu´ bä i ñatañob i mel jiñi ñukobä che´ ma añik mi´ chaleñ tyi t´an ma añik mi´ mel,mañik mi´yäl jump´ejl t´an ma añik mi´ ñopbeñob tyi tyolelob chukoch i käntyesa wen bäbäkenbä. An jach kuxbintyel yik´ot wokolbä tiklantyel cha´an jump´el muchtälel mu bä i yäl tyi corintios mi´ subeyonla cha´an mach ñukik kabäl juukñabä che´ mach lak komik .Jiñäch i kuntyesa Jesús; uxbiya tyi p´etyelel chuki mi yäl cha´an wenlel:wen k´untye ma´añik tsa´lentyel, ma añik mi´chäme´ tyi wenta lak lecojlel,mi´ ñusan ba´jaxäl yujil bä jaxäl mi´ pijt´an i yutibal, mi´ yäk i bä che´ ma´añik yujtyibal jiñäch mu´ bä i ñat´an .che´ mi lak kajñel yik´ot lak pusik´al mi lak kel kabälWokol. Mach wokolik mi la´ käl.che´ ma´ anik tiklantyel, che´ mi´ yujtyel ma´añik mi lak mejlel tyi chumtäl tyi tyijikña. Chokbil lok´el Jesús tyi kuxtälel lojon. Mik chok lojon lok´el che´ mi´yäl tyi k´ aba´ mach bä i sujmik o wenbä i melbal,mik chok´ kermañu tik tojlel.
JIÑI WOLIBÄ I K´AXEL TYI YOLILOB,TSI´ TYÄTSÄ I BÄ

Weñäch tsi chämbeyob i sujm lak piälob tyi galilea I ñatyibal jesus mach yomik i k´el tyi yolilob , jin cha´an mi´ ñatyañob i sätiob.Cha´an i t´an mi´ yäk tyi k´elel tyi tojlel jontyolobä i ñatibal jiñi xnächtyatiañob che´ jiñi Jesús mi k´axel tyi utsat tyi yolilob wäle´jach yomob i ñächchocoñob Jesús yik´otiob wolibä i säklañob majlel woliyob bix tyi bäken ma añik mi´ sät lojon tijikñiyel tyi xämbal lojon jiñi wolibä i k´elob majlel añobä i pätälel tyi lak yum i la´ tyi pañimil che´ mach yomich i nächtiabeñonla joñonla mi´ subeyonla che´ bajche´tsi su´be jeremias: Mach muk´ik a bäkñan.che´ ñaxan añet tyi tojlelob mach mejlik i tyajetob come ya añon tyi at´el che´ woli i k´elob a tijikñiyel yik´ot a pätälel mubä i päs lak yum.
Jujuntyikil xalt´añob mi´ p´ätyesan i pusikäl cha´an mi´ sub wen t´an ¿bajche´ mi lak sub i mi lak chumtyan i t´an lak yum? ¿chuki i sujlel jiñi xalt´añob wäle´? ¿bajche´ mi lak chok lok´el lak yum tyi lak tojlel che´ mach lak comik tyi lak pusik´al?
Ak´eñon lojon k yum dios xuktyilel lojon tyi a t´an ma´anik mi´ tempañ lojon bä mi´ muk´ik tempan lojon bä che´ mi´ säklan lojon a kuxbiya ti pejtyelel pusikal ,yik´ot jiñi a kuxbiya mi´ kuxbin lojon bä yik´ot kermañujob.
Che´kik.